Turkus, zielononiebieski kamień przypominający błękity morza, jest jednym z najstarszych kamieni znanych cywilizacji. Stosowany jest od prawie 5000 lat. Wiele kultur przypisywało mu magiczne właściwości. Dla jednych był kamieniem szczęścia, dla innych potężnym talizmanem ochronnym. Poznaj tajniki turkusu.

O turkusie w pigułce. Najważniejsze informacje. 

Turkus, nieprzezroczysty niebiesko-zielonkawy kamień, jest jednym z najstarszych minerałów znanych ludzkości. Ze względu na swoje estetyczne walory jest chętnie stosowany w jubilerstwie jako element pierścionków, naszyjników, kolczyków czy pięknych bransoletek. Dla chemika turkus to nic innego jak uwodniony fosforan miedzi i glinu, a jego wzór chemiczny, CuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O, mógłby być koszmarem dla każdego ucznia.

Skąd pochodzi nazwa turkus?

Turkus jest obecny w kulturze od tysięcy lat, a różne społeczności określały go w innych sposób. Aztekowie nazywali go chalchihuitl, co oznaczało jednocześnie “turkus”, a także “meteor” czy “kometę”. W starożytnej Grecji był określany mianem kallait – “piękny kamień”. Współczesna nazwa kamienia, turkus, wywodzi się od starofrancuskiego słowa „pierre turquoise”, co pośrednio oznacza “kamień turecki”. Nazwa ta pojawiła się w Europie w średniowieczu za pośrednictwem tureckich kupców (Imperium Osmańskie), którzy przywozili kamień turkus z Persji od XIV wieku.

Gdzie wydobywa się turkus? 

Turkus, kamień pozyskiwany już w czasach starożytnych, był znajdowany w różnych częściach globu. Ślady biżuterii z turkusem znaleziono zarówno w cywilizacjach Bliskiego Wschodu, jak i Mezoameryki wśród kultur Majów czy Azteków. To właśnie w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, współcześnie na terenach Iranu i półwyspu Synaj, zlokalizowane były pierwsze kopalnie turkusu i ośrodki wydobycia. Obecnie, oprócz Iranu i Afganistanu, turkus wydobywany jest także w Egipcie, ale jego złoża znajdują się również w innych krajach. Dużymi eksporterami turkusu są Stany Zjednoczone, Meksyk oraz Chiny.

Jaki naprawdę kolor ma turkus?

Kolor turkusu w dużej mierze zależy od jego składu chemicznego, ilości miedzi i żelaza w kamieniu. Jego barwy są bardzo zróżnicowane, od jasnobłękitnych po intensywnie zielone.

Poznaj rodzaje turkusu

Turkus może przybierać różne formy i kształty, w związku z czym istnieje wiele jego odmian. Specjaliści do tej pory wyróżniają prawie 30 rodzajów, które różnią się nie tylko kolorem, ale również fakturą i układem warstw. Najcenniejsze i najbardziej pożądane osiągają ceny dorównujące diamentom.

  • Sleeping Beauty — wydobywany w Arizonie (USA), znany z czystości koloru i ceniony za jednolitą, niebieską barwę w kolorze jajka rudzika.
  • Kingman — rodzaj turkusu wydobywanego w Arizonie (USA), wyróżniający się niebiesko-zielonym kolorem i unikalnymi wzorami.
  • Perski turkus  — pochodzący z kopalni w dzisiejszym Iranie, wyróżnia się jasnym, błękitnym kolorem przypominającym barwę jajka rudzika. Charakterystyczne dla tego kamienia są znaczenia z pirytu.
  • Carico Lake — stosunkowo rzadki turkus, wydobywany w kopalniach w Nevadzie (USA), znany z energetycznych odcieni zieleni i unikalnej faktury.
  • Royston — wysokiej jakości kamień z Nevady  (USA), charakteryzujący się szeroką gamą kolorów od jasnoniebieskiego do ciemnozielonego.
  • Campitos — rzadka odmiana kamienia wydobywana z kopalni w meksykańskiej Sonorze.  Wyróżnia  się jasno – lub średnio niebieskim kolorem i niekiedy iskrzącymi znaczeniami z pirytu.  Występuje  w formie wolnych bryłek w glinie, a nie (jak większość turkusów) tradycyjnych żył.
  • Bisbee — ceniony przez kolekcjonerów turkus wydobywany w Arizonie (USA), wyróżnia się intensywnym kolorem głębokich odcieni niebieskiego i złożoną strukturą.
  • Ithaca Peak — wysoko ceniony kamień wydobywany w Arizonie (USA), pod względem wyglądu bardzo podobny do turkusu Kingman, znany z pięknego niebieskiego koloru i faktury z pirytu.

Jak rozpoznać prawdziwy turkus?

Turkus jest jednym z najpopularniejszych, ale równocześnie najczęściej podrabianych kamieni. Często  te podróbki są łudząco podobne do oryginalnego kamienia. Bardzo często pod turkus podszywają się tańsze kamienie, takie jak howlit lub magnezyt, które są specjalnie barwione na kolor przypominający zielonkawo-niebieski. Ponieważ są to naturalne kamienie mające w swojej strukturze naturalne żyłki i wtrącenia, wyglądają bardzo wiarygodnie. Na rynku dostępny jest również turkus rekonstruowany, który powstaje w wyniku przetworzenia niskiej jakości kamienia turkusu, później sklejanego żywicą epoksydową i dodatkowo barwionego.

Jak rozpoznać turkus?

Przede wszystkim kierujemy się ceną. Pierwszą rzeczą, która może wywołać u nas podejrzenia, jest niska cena biżuterii z turkusem. Taka “okazja” powinna uruchomić u nas “czerwony alert”  i wzbudzić podejrzenia, nawet jeżeli nie jesteśmy wytrawnymi geologami czy znawcami kamieni szlachetnych.

Nie zawsze jednak cena będzie wskazówką. Kamienie podrabia się przecież dla zysku, więc w wielu przypadkach fałszywe kamienie turkusowe mogą ceną dorównywać tym prawdziwym. Czym kierować się zatem i na co zwracać uwagę przy zakupie?

  • Waga kamienia.  Z uwagi na to, że prawdziwy turkus cechuje się stosunkowo dużą gęstością, będzie wydawał się cięższy, niż wygląda. W innym przypadku możemy mieć do czynienia z podróbką.
  • Kolor kamienia. Prawdziwy turkus rzadko kiedy przybiera barwy intensywnie niebieskie czy jaskrawo-niebieskie. Zazwyczaj jest to blado-niebieski lub niebieskawo-zielony odcień. W przypadku, gdy mamy do czynienia z zbyt intensywnym kolorem, możemy podejrzewać podróbkę.
  • Powierzchnia i faktura kamienia. Naturalny turkus cechuje się gładką, woskowatą powierzchnią, na której widoczne są żyłki i wtrącenia.
  • Twardość. Jeśli nie boisz się zarysować kamienia, sprawdź jego twardość. Prawdziwy turkus jest stosunkowo twardy, więc jeżeli na jego powierzchni łatwo powstają rysy, to najprawdopodobniej masz do czynienia z podróbką.

Znaczenie i symbolika turkusu

Turkus to kamień, któremu na przestrzeni wieków nadawano różne znaczenia i symbolikę. Bardzo często kojarzony jest jako talizman ochronny i leczniczy, ale także jako kamień wiążący się z osiąganiem szczęścia i sukcesu. To kamień, którego noszenie roztacza wokół nas pozytywną energię, zwiększa kreatywność oraz pomaga w relacjach i komunikacji międzyludzkiej. Kamień ten jest również często łączony z przyjaźnią, dlatego chętnie jest wybierany jako prezent wśród osób bliskich. Co jeszcze kryje się w turkusie?

Magiczne (i nie tylko) właściwości turkusu 

Turkus to kamień, któremu przypisuje się wszechstronne działanie wpływające na nasze zdrowie psychiczne i metafizyczne. Wśród najczęstszych korzyści wynikających z właściwości turkusu wymienia się:

  • zdolność eliminowania negatywnej energii i zapraszania pozytywnych wibracji, co czyni go idealnym wyborem dla osób doświadczających pechowych serii czy znacznych wyzwań życiowych;
  • potęgowanie kreatywności i umiejętności komunikacyjnych, usuwanie blokad energetycznych;
  • przyciąganie szczęścia oraz zdolność do głębokiego połączenia duchowego, pomoc w osiągnięciu samorozumienia i miłości własnej;
  • skuteczność w przezwyciężaniu depresji, uzależnień i pomaganiu w leczeniu emocjonalnym, przynosząc spokój i równowagę;
  • działanie kojące na umysł, łagodzenie lęków i stresu, inspirowanie do odwagi i pewności siebie.

Amulety z turkusem działają ochronnie, harmonizując energie i stabilizując nastroje. Jeśli szukasz kamienia, który wesprze rozwój duchowy, poprawi intuicję i kreatywność, turkus będzie doskonałym wyborem.

Wpływ turkusu na zdrowie 

Noszenie turkusu może również wspomagać zdrowie naszego ciała. Fizycznie, wspiera detoksykację, wzmacnia odporność i łagodzi problemy trawienne.

  • Uważa się, że jego noszenie jest skuteczne w detoksykacji ciała, wzmacnianiu systemu odpornościowego oraz w ułatwianiu absorpcji składników odżywczych.
  • Ponadto turkus może łagodzić problemy z układem oddechowym, bóle gardła, migreny oraz objawy alergii.
  • Stosowany jest również w łagodzeniu bólu stawów i w leczeniu skórnych problemów takich jak egzema czy łuszczyca.
  • Może także pomagać w przypadkach niestrawności i innych problemach z układem pokarmowym.

Jakie są przeciwwskazania do noszenia turkusu?

Nie stwierdzono do tej pory  żadnych istotnych przeciwwskazań związanych z noszeniem turkusu. Nie udowodniono, że noszenie bransoletek czy pierścionków z turkusem może w jakikolwiek sposób negatywnie wpłynąć na nasze samopoczucie czy korelować z chorobami. Jeżeli jednak podczas noszenia biżuterii z turkusem dostrzeżesz pewne negatywne aspekty, warto skonsultować się ze specjalistą.

Jak czyścić turkus?

Kamień tak cenny jak turkus wymaga odpowiedniej pielęgnacji, aby na długo zachował swój blask i doskonały wygląd. Turkus to kamień, który wymaga delikatnej pielęgnacji i w żadnym wypadku nie należy do jego czyszczenia wykorzystywać silnych środków czy detergentów, gdyż może to wpłynąć na strukturę kamienia i spowodować, że straci blask.

Najlepszym sposobem pielęgnacji kamienia jest czyścić go lekką, wilgotną, delikatną szmatką z odrobiną mydła. Kiedy kamień będzie już wyczyszczony, najlepiej ponownie zmoczyć szmatkę, tym razem nawilżoną jedynie wodą, przetrzeć całą powierzchnię kamienia, a następnie pozostawić do naturalnego wyschnięcia na świeżym powietrzu.

Komu najlepiej wręczać biżuterię z turkusu?

Biżuteria z naturalnym, zielono-niebieskim turkusem w każdej formie wygląda niezwykle efektownie i sprawia przyjemność wszystkim, którzy dobrze czują się w turkusowych odcieniach i chcą czerpać korzyści z magicznych właściwości kamienia. Jako kamień szczęścia, turkus doskonale sprawdzi się dla wszystkich, którzy potrzebują dawki pozytywnej energii, zastrzyku szczęścia i poprawy pewności siebie. To jednocześnie idealny prezent dla wszystkich przyjaciół i bliskich. Kamień warto podarować każdemu, kto pracuje umysłowo, z uwagi na to, że poprawia kreatywność i jasność umysłu.

Turkus i znaki zodiaku

Turkus jest najczęściej kamieniem urodzeniowym łączonym z grudniem, co oznacza, że doskonale sprawdzi się dla osób urodzonych pod znakami zodiaku takimi jak Strzelec czy Koziorożec. W niektórych poradnikach astrologicznych zaleca się noszenie turkusu również osobom spod znaków Wodnika i Ryb.

Autorska biżuteria z turkusem z KRAUZA DESIGN

W KRAUZA DESIGN znajdziesz szeroki wybór artystycznej biżuterii z turkusu, idealnej dla nowoczesnej kobiety, która ceni unikatowe dodatki. Nasza kolekcja obejmuje zarówno delikatne, jak i bardziej wyraziste modele, które sprawdza się w wielu sytuacjach. 

Chokery z turkusami to nasza specjalność – doskonale  jako subtelny akcent w codziennych stylizacjach lub jako element wyróżniający wieczorowe outfity. Możesz je nosić solo lub w zestawieniu z innymi łańcuszkami dla bardziej zdecydowanego efektu.

Delikatne naszyjniki i bransoletki z turkusami to propozycje dla miłośniczek minimalizmu. Są doskonałe do noszenia na co dzień, świetnie komponują się z innymi biżuteryjnymi dodatkami. Z kolei długi naszyjnik z turkusem to must-have dla tych, które lubią niebanalne rozwiązania. Możesz go nosić zarówno na długiej łańcuszku do swetrów, jak i opleciony na szyi, dodając charakteru prostym topom. Kolczyki z turkusem w fantazyjnych formach są idealne na letnie wyjścia, dodając blasku i oryginalności Twoim stylizacjom.

Każda z tych propozycji jest doskonałym sposobem, by dodać szczyptę luksusu i artystycznego charakteru zarówno do codziennych, jak i wyjątkowych outfitów.